31 мая 2010 г.

Кӯдаконро беназорат нагузоред




Ҳамасола дар ҷаҳон 1 июн ҳамчун рӯзи ҳифзи кӯдакон таҷлил мешавад, аз ҷумла, дар кишвари мо низ. Ин рӯз соли 1925 дар Анҷумани ҷаҳонии вазъи кӯдак дар Женеваи Швейтсария муқаррар шудааст.

Аммо 1 июн ба сифати Рӯзи ҳифзи кӯдакон бештар дар кишварҳои собиқ шӯравӣ таҷлил мешавад ва кишварҳои дигар, аслан рӯзи 20 ноябр, яъне, таърихи тасвиб шудани Эъломияи ҳуқуқи кӯдак ва паймони байналмилалии ҳуқуқи кӯдакро, ки Рӯзи умумии кӯдакон эълон шудааст, ҷашн мегиранд.
Тақрибан нисфи аҳолии кишвари моро кӯдакон ва наврасон ташкил медиҳанд. Хушбахтона, аксарияти онҳо зери сарпарастии Ҳукумату давлат қарор доранд. Имрӯз дар кишвар барои тарбияи кӯдакони бесарпаноҳ мактаб-интернатҳо фаъоланд. Таи чанд вақти охир аз ҷониби соҳибкорону ташкилоту муассисаҳо, баҳри дар амал татбиқ крдани Қонун «Дар бораи танзими анъна ва ҷашну маросимҳо дар ҷумҳурӣ», хатнатӯйи фарзандони оилаҳои камбизоат гузаронида мешавад, ки ин ҳам дастгирии онҳост. Баҳри хуб ташаккул ёфтани кӯдакони дигар бошад, дар мактабҳо тамоми шароити таҳсил фароҳам оварда мешавад.
Аммо мутаасифона, аз беназоратии падару модарон ва сатҳи пасти зиндагӣ ҳазорон нафар аз ин атфол дар ин давра, ки бояд омӯзанду хуб ташаккул ёбанд, кашидани бори зиндагии оилаашонро бар дӯш гирифтаанд. Қисми дигар аз таълиму тарбия маҳрум, бо умеди пул ёфтан, дар кӯчаву хиёбонҳои шаҳр ба мошиншӯиву салафанфурӯшӣ ва испанддудкунӣ машѓуланд.
Дар офоти табиии охир бошад, аз бемасъулиятии масъулин, ки гуфта мешавад, метавонистанд пеши роҳи ин офотро гиранд, кӯдакони зиёде қурбон шуданд.
Имрӯзҳо бошад, аз бемории фалаҷ чандин нафари онҳо ҷони худро аз даст медиҳанд.
Ҳарчанд дар ин бора мақомоти тандурустии кишвар иттилоъ надодаанд. Барои гирифтани пеши роҳи ин беморӣ Ҳукумати мамлакат тадбирҳоеро рӯи даст гирифтааст. Аз ҷумла, ҳамин шабу рӯз дар саросари ҷумҳурӣ маъракаи эмкунӣ мегузарад. Ҳатто дар гузаргоҳи марзии Панҷи Поён, истгоҳҳои роҳи оҳан ва фурудгоҳҳо нуқтаҳои махсуси эмгузаронӣ таъсис шудааст. Вале гуфта мешавад, дар ин маърака волидон камҳавсалагӣ зоҳир мекунанд ва кӯдаконашонро барои эмгузаронӣ ба нуқтаҳои тиббӣ намеоранд.
Эмгузаронии кӯдакони 6-сола дар се давра гузаронида мешавад, ки ду давраи он гузашт. Барои саломатии фарзандон кӯшиш кунед ва онҳоро беназорат нагузоред.

20 мая 2010 г.

ЯК РЎЗИ ҶАВОНӣ

Ҳамасола 23 май дар кишвар Рӯзи ҷавонон таҷлил мешавад.

Бори аввал ин рӯз бо пешниҳоди Президенти мамлакат Эмомалӣ Раҳмон соли 1999 ҷашн гирифта шуд. Як сол қабл аз ин дар вохӯрӣ бо ҷавонон Президенти мамлакат Кумитаи кор бо ҷавонони назди Ҳукумати ҷумҳуриро таъсис дода, 23 майро Рӯзи ҷавонон эълон кард. Баъдтар ин рӯз васеътар ҷашн гирифта шуд. Яъне, ҳамасола дар саросари ҷумҳурӣ аз 15 то 23 май Ҳафтаи ҷавонон таҷлил мешавад. Дар вилояти Хатлон имсол «Як моҳи ҷавонӣ» эълон шудааст, ки аз 17 апрел оғоз шуда, 23 май ҷамъбаст мегардад.
Воқеан, Тоҷикистон давлатест, ки аксари аҳолиашро ҷавонон ташкил медиҳанд. Инчунин, ободгару номбардори Ватан низ маҳз ҷавононанд. Бисёр хурсандиовар аст, ки ҷавонони кишвар дар чорабиниҳои гуногуни ҷаҳонӣ иштирок карда, шарафи Тоҷикистони азизро баланд мебардоранд.
Чанде пеш хонандагони гимназияи «Ҳотам ПВ» аз олимпиадаи байналмилалӣ 6 медал оварданд, шогирдони гимназияи тамоюли иқтисодидоштаи Донишгоҳи тиҷорат низ аз Туркия бо се медали тилло баргаштанд.
Ду ҳафта қабл бошад, дар вилояти Суғд машқҳои муштараки низомии кишварҳои узви СПАД доир гардид, ки сарбозони тоҷик дар машқҳо маҳорати баланд нишон доданд.
Ҷавонони варзишгари кишвар низ сол то сол дар мусобиқаҳои ҷаҳонӣ иштироки фаъолона карда, ба комёбиҳо ноил мегарданд. Рустам Боқиев чанд рӯз пеш дар Қоҳира дар гӯштини дзю-до Қаҳрамони ҷаҳон шуд. Дастаи футболи «Вахш»-и Қӯрғонтеппа бошад, дар мусобиқа барои дарёфти Ҷоми раиси КФО дар се бозӣ ғолиб омада, ба дарвозааш ягон гол сар надод ва ба даври ниҳоӣ роҳхат гирифт. Трамоҳи ҳамин сол дастаи футболи 17-солаҳои кишвар дар Ҷоми ҷаҳон ширкат хоҳанд кард.
Соҳаи туризм низ, ки як бахши Кумитаи ҷавонон, варзиш ва сайёҳӣ ҳаст, такя ба ҷавонон дорад. Туризм дар ҷумҳурии мо акнун рушд мекунад. Сардори давлат дар Паёми имсолааш ба Маҷлиси Олӣ дар бобати тараққӣ ёфтани соҳа махсус зикр кард. Барои қабули сайёҳон кадрҳои забондон ва хушмуомила лозиманд, ки ин кор танҳо аз дасти ҷавонон меояд.
Хуллас, Тоҷикистон умед ба ҷавонон дорад ва ҷавононро лозим аст, ки ин умедро барбод надиҳанд.

Ин рӯзи ҷавонӣ бар Шумо муборак бошад!

13 мая 2010 г.

ЧАВОНОНРО БА ЊОЛИ ХУД ГУЗОРЕМ



Агар љавонон худашон хона созанду њамсарашонро интихоб кунанд, проблемаи људошавии оилањо кам мегардад.

Ахиран Президенти љумњуриро људошавии аз њад зиёди оилањои љавон нигарон кард. Њамин буд, ки дар Паёми имсолааш ба Маљлиси Олї пешнињод кард, ки синни никоњи духтарон аз 17 ба 18 расонида шавад. Ба андешаи Президенти кишвар духтарон аќаллан мактаби миёнаро хатм кунанд, баъд ба шавњар бароянд. Аммо баъди ин пешнињод низоми тањсил дар макотиби миёна 12-сола шуд ва акнун барои он ки духтарон мактабро хатм кардаву ба шавњар бароянд, сини никоњро 19 бояд кард.
Генерал Саодат Амиршоева, вакили Маљлиси намояндагон бошад, замони мувофиќи барпо кардани оиларо барои духтарон баъд аз 22-солагї медонад. С. Амиршоева пешнињод кардааст, ки минбаъд духтарон пас аз хатми донишгоњ ё њадди аќќал, хатми даврањои махсуси омўзиши хонадорї оила барпо намоянд.
Воќеан, бояд падару модарон љавононро баъд аз 18-солагї ба њоли худ гузоранд. Дар мо одат шудааст, ки волидайн фарзандонро хонадор кардаву ва њам хўрондану пўшонданашонро низ бар ўњда мегиранд. Љавон бошад, бекор кайфу сафо карда мегардад. Дар ѓами зиндагї намешавад. Ин боиси људошавии хонаводањои љавон мешавад. Падару модарон бояд љавононро баъд аз хатми мактаби миёна ба њоли худ гузоранд. Агар дар донишгоњ хонданї бошад, барои дохил шуданаш метавон кўмак кард, агар не, пас, коре пайдо кунад, ки њадди аќќал худашро саробон бошад. Дар ин сурат љавон масъулият њис мекунад ва дар сарфи маблаѓ, ки худаш бо мењнат пайдо кардааст, эњтиёткор мешавад. Њамчунин, агар сарпарастии оилаашро бар ўњдаи худаш монем, то пайдо кардани љои кори хуб хонадор намешавад.
Аммо дар мо ба хотири бобову бибиамон, ки мабодо мемираду тўйи набера ё абераашро нодида мемонад, фарзанди 17-18-соларо хонадор мекунем ва бо сабаби он ки ин кўдак нозукињои оиладориро намедонад, баъд аз 6 моњ ё як сол боз њам бо тавсияи падару модар људо мешаванд.
Аз њад зиёд људо шудани оилањо оќибати хуб надорад. Дар ин масъала фикр бояд кард.

6 мая 2010 г.

ЗАФАР

Мо – тољикон низ дар Љанги Бузурги Ватанї дар баробари 15 кишвари собиќ шўравї ѓолибем.

Оре, дар он љанг аз кишвари хурдакаки мо, ки њамагї 800 000 нафар нуфус дошт, 300 000 иштирок дошт ва шояд ин аз њамаи дигар кишварњо бештар буд. Зеро агар бо фоиз гирем, љанговарони тољик дар баробари ањолии љумњурї 40 фоизро ташкил медињанд. Њарчанд инро њукумати њозираи Русия ба инобат намегирад.
Владимир Путин, Сарвазири Русия чанд рўзи ќабл ин ѓолибиятро ба халќи рус нисбат дод, ки албатта нодуруст аст. Аммо мардуми мо тањаммулпазиранд, ки низ ѓолибият аст. Гузаштагони мо дар њамаи набардњо пирўз омадаанд, ки имрўз мо аз онњо бо ифтихор ёд меорем. Спитамен, Темурмалик, Исмоили Сомонї аз љумлаи чунин абармардони миллати мо буданд. Курўши Кабир бузургтарин шоњаншоњи замонаш буд, ки ќариб нисфи оламро идора мекард. Ин марди бузург аввалин маротиба сохтори давлатдориро ташкил кардааст. Њамин бузургии гузаштагони мо буд, ки душманонамон то имрўз моро чашми дидан надоранд. Дар ваќти таќсимоти њудудиву маъмурии соли 1924 низ бадхоњони миллати тољик намехостанд мо соњиби давлат бошем. Аммо рўшанфикрони тољик дар ин роњ ѓолиб омаданд. На бо љангу хунрезї, балки бо тањаммулпазирї ва андешаи созанда. Дар соли 1991 низ, баъди истиќлолият ба даст овардани Тољикистони азиз боз њам душманон моро миёни худ љанг андохтанд, вале боз њам бо дурбиниву тањаммулпазирї сулњ ба даст овардем. Яъне, зафар ёфтем.
Имрўз низ, ки мо мехоњем зиндагиамонро бењтар созему кишварамон рушд кунад, садди роњамон мешаванд. Роњи њазорњо вагонамонро баставу намегузоранд, ки он вориди кишварамон гардад. Аммо мо боз њам аз ин њангома намесозему тоќат мекунем, чунки медонем, ки мо њаќ њастем ва иншоаллоњ ѓолиб мешавем.

ИДИ ЗАФАР МУБОРАК, ЊАМДИЁРОН!